بورت دیجیتال چیست ؟ + نحوه استفاده از آن
در دنیای پرتلاطم و پویای علم و آزمایشگاه، همواره شاهد تحولات و نوآوری‌هایی هستیم که مرزهای دانش و اکتشاف را جابجا می‌کنند. در این میان، ظهور بورت اتوماتیک یا دیجیتال به عنوان یک ابزار تحول‌آفرین، انقلابی در نحوه انجام آزمایش‌ها و اندازه‌گیری‌ها به وجود آورده است. در ادامه به نحوه استفاده و مزایای بورت دیجیتال می‌پردازیم.
بورت دیجیتال را بهتر بشناسیم!
بورت دیجیتال، ابزار دقیق و کارآمد هستند که با جایگزینی بورت‌های سنتی، دریچه‌ای نو به سوی دنیای آزمایشهای دقیق‌تر، سریع‌تر و کارآمدتر گشوده‌اند.
این بورت، که به عنوان تیتراتور دیجیتال نیز شناخته می‌شود. بورت اتوماتیک یا دیجیتال است که برای اندازه‌گیری دقیق حجم مایعات در آزمایشگاه به کار می‌رود. این ابزار با استفاده از یک سیستم الکترونیکی، حجم مایع عبوری از بورت را با دقت بسیار بالایی اندازه‌گیری و نمایش می‌دهد. کاربردهای بورت دیجیتال شامل موارد زیر است:
- تیتراسیون: بورت‌های دیجیتال برای انجام تیتراسیون‌های دقیق و سریع در آزمایشگاه‌های شیمی و بیوشیمی کاربرد فراوانی دارند.
- آزمایشهای کمی: بورت‌های دیجیتال در آزمایشهای کمی که نیاز به اندازه‌گیری دقیق حجم محلول وجود دارد، مانند آزمایشهای مربوط به تعیین غلظت محلولها، کاربرد دارند.
- آمادهسازی محلولها: بورت‌های دیجیتال می‌توانند برای آمادهسازی محلولها با غلظت‌های دقیق مورد استفاده قرار گیرند.
همه چیز در مورد بورت دیجیتال
کار با بورت دیجیتال چگونه است؟
بورت دیجیتال ابزاری دقیق و کارآمد برای تیتراسیون در آزمایشگاه‌های شیمی و بیوشیمی است. این نوع بورت‌ها از یک نمایشگر دیجیتال برای نشان دادن حجم مایع تیتراسیون استفاده می‌کنند که خواندن دقیق و آسان حجم را به ارمغان می‌آورد. در ادامه به مراحل کار با این بورت می‌پردازیم:
آمادهسازی
با توجه به حجم مایع مورد نیاز برای تیتراسیون، بورت با ظرفیت مناسب را انتخاب کنید. بورت‌های دیجیتال در ظرفیت‌های مختلف از 1 میلی لیتر تا 50 میلی لیتر موجود هستند. محلول تیتراسیون را با غلظت مشخص آماده کنید. بورت دیجیتال را با آب مقطر شستشو دهید و سپس با محلول تیتراسیون پر کنید. حباب‌های موجود در بورت را با دقت خارج کنید.
تیتراسیون
حجم مشخصی از محلول نمونه را با دقت در بشر بریزید. با باز کردن شیر بورت، به آرامی محلول تیتراسیون را به محلول نمونه اضافه کنید. به طور مداوم حجم محلول تیتراسیون را از روی نمایشگر دیجیتال بخوانید و آن را در جدول تیتراسیون ثبت کنید. تا زمانی که به نقطه پایانی تیتراسیون برسید، محلول تیتراسیون را اضافه کنید. نقطه پایانی تیتراسیون با تغییر رنگ محلول یا رسیدن به pH مشخص تعیین می‌شود.
محاسبات
حجم تیتراسیون را با کم کردن حجم اولیه بورت از حجم نهایی بورت محاسبه کنید. با استفاده از فرمول‌های شیمی و حجم تیتراسیون، غلظت محلول نمونه را محاسبه کنید.
در فرایند تقطیر، بورت دیجیتال می‌تواند برای اندازه‌گیری دقیق حجم مایعات جمع‌آوری‌شده در بالن تقطیر مورد استفاده قرار گیرد. با اتصال بورت به خروجی بالن تقطیر، می‌توان حجم مایعات تقطیر شده را در هر مرحله از فرآیند به طور دقیق رصد و ثبت کرد. این اطلاعات برای محاسبه بازده تقطیر و همچنین برای تعیین نقطه پایانی تقطیر، زمانی که تمام مایع مورد نظر تقطیر شده است، بسیار مفید است.
علاوه بر این، بورت دیجیتال می‌تواند برای تخلیه دقیق مایعات از بالن تقطیر به ظروف دیگر، مانند ویال یا فلاسک، مورد استفاده قرار گیرد. این امر به جلوگیری از اتلاف مایعات و همچنین به حفظ خلوص آنها کمک می‌کند.
مزایای بورت دیجیتال چیست؟
- یکی از بارزترین مزایای “بورت دیجیتال” در مقایسه با بورت‌های سنتی، دقت بسیار بالا و خطای کمتر آن است. بورت‌های دیجیتال با استفاده از سنسورهای دقیق، حجم مایع را با وضوح ۰.۰۱ میلی‌لیتر اندازه‌گیری می‌کنند. این دقت بالا در آزمایشهای شیمیایی که به تیتراسیون دقیق نیاز دارند، بسیار حائز اهمیت است.
- در بورت‌های سنتی، خطای انسانی در قرائت حجم مایع می‌تواند به طور قابل‌توجهی بر نتایج آزمایش تأثیر بگذارد. خطاهایی مانند ناهماهنگی خطوط مدرج با سطح مایع، خطای دید و پارالاکس و عدم دقت در تخمین حجم باقی‌مانده در بورت، از جمله خطاهای رایج در بورت‌های سنتی هستند. اما بورت‌های دیجیتال با حذف خطای انسانی، دقت و صحت آزمایش‌ها را به طور قابل‌توجهی افزایش می‌دهند.
- بورت دیجیتال از قابلیت تنظیم و کالیبراسیون برخوردار است. این ویژگی به کاربر اجازه می‌دهد تا در صورت نیاز، دقت بورت را به طور دقیق تنظیم کند. در بورت‌های سنتی، کالیبراسیون فرآیندی پیچیده و زمان‌بر است که به تجهیزات تخصصی و مهارت کافی نیاز دارد. اما در بورت‌های دیجیتال، کالیبراسیون به سادگی و با فشار دادن چند دکمه انجام می‌شود. قابلیت تنظیم و کالیبراسیون در بورت‌های دیجیتال، تضمین می‌کند که حجم مایع با دقت بالایی اندازه‌گیری می‌شود و نتایج آزمایش‌ها قابل اعتماد هستند.
انواع بورت دیجیتال کدامند؟
بورت دیجیتال اتوماتیک، نسل جدیدی از بورت‌های آزمایشگاهی که با استفاده از فناوری‌های نوین، دقتی بی‌نظیر و سهولت استفاده را به ارمغان آورده است. این نوع بورت‌ها که به عنوان بورت‌های پیستونی دیجیتال نیز شناخته می‌شوند، از یک پیستون دقیق و یک سیستم کنترل دیجیتال برای توزیع و اندازه‌گیری حجم مشخصی از مایعات استفاده می‌کنند. بورت‌های دیجیتال اتوماتیک به دلیل استفاده از سیستم‌های اندازه‌گیری دقیق، دقتی بسیار بالاتر از بورت‌های سنتی دارند.
این دقت بالا، آنها را به ابزاری ایده‌آل برای تیتراسیون و سایر آزمایشهای دقیق تبدیل کرده است. بورت‌های دیجیتال اتوماتیک به گونه‌ای طراحی شده‌اند که استفاده از آنها بسیار آسان باشد. تنها کافی است حجم مورد نظر مایع را در دستگاه وارد کنید و دکمه شروع را فشار دهید. بورت به طور خودکار مایع را با دقت بالا توزیع خواهد کرد. بورت‌های دیجیتال اتوماتیک در طیف گسترده‌ای از آزمایشگاه‌ها، از جمله آزمایشگاه‌های شیمی، بیوشیمی، میکروبیولوژی و داروسازی کاربرد دارند.
انواع بورت | توضیحات |
بورت حجمی | برای انتقال و جا به جایی حجم مشخصی از مایع بکار می رود. |
بورت پیستونی یا دیجیتال | این بورت در دونوع دستی و اتوماتیک وحود دارد و عملکرد آن شبیه به سرنگ است. |
بورت اتوماتیک | مخزن پرکننده با دو راه خروجی دارد و در آزمایشگاه برای آزمایشهای سخت بکار می‌رود. |
تفاوت بورت دیجیتال و سنتی چیست؟
از طرفی بورت دستی، نوعی بورت است که به جای استفاده از سیستم‌های اتوماتیک، از یک پیستون دستی برای توزیع و اندازه‌گیری حجم مشخصی از مایعات استفاده می‌کند. این نوع بورت‌ها، دقتی بیشتر از بورت‌های سنتی و قیمتی مناسب‌تر از بورت‌های دیجیتال اتوماتیک دارند. قیمت بورت‌های دستی به طور قابل توجهی از بورت‌های دیجیتال اتوماتیک ارزان‌تر است.
استفاده از بورت‌های دستی آسان‌تر از بورت‌های سنتی است. انتخاب نوع بورت مناسب به نیازها و بودجه آزمایشگاه شما بستگی دارد. اگر به دنبال دقتی بی‌نظیر هستید، بورت دیجیتال اتوماتیک بهترین گزینه برای شما خواهد بود. اگر به دنبال قیمتی مناسب‌تر هستید و دقت بورت‌های دستی برای شما کافی است، بورت دستی می‌تواند انتخاب مناسبی باشد.
مشخصات فنی بورت اتوماتیک چیست؟
یکی از مهم‌ترین مشخصات بورت اتوماتیک، دقت و خطای آن است. دقت بورت به میزان نزدیک بودنِ حجمِ اندازه‌گیری‌شده به حجمِ واقعیِ محلول اشاره دارد. خطای بورت نیز به میزان انحراف حجمِ اندازه‌گیری‌شده از حجم واقعی محلول اطلاق می‌شود. بورت‌های دیجیتال معمولاً دارای دقت بالایی هستند و خطای آنها بسیار کم است.
به عنوان مثال، بورت‌های دیجیتال 50 میلی‌لیتری برند آلمان دارای دقت 0.2% و خطای 0.1% است. یعنی اگر با این بورت 50 میلی‌لیتر محلول بردارید، حجم واقعی محلول بین 49.9 تا 50.1 میلی‌لیتر خواهد بود. دقت و خطای بورت به عوامل مختلفی مانند کیفیت ساخت، کالیبراسیون و نحوه استفاده از آن بستگی دارد. برای اطمینان از دقت و خطای بورت دیجیتال، باید آن را به طور منظم کالیبراسیون کرد و از آن به درستی استفاده نمود.
حجم بورت به میزان حداکثر محلولی که می‌توان با آن اندازه‌گیری کرد اشاره دارد. بورت‌های دیجیتال در حجم‌های مختلفی مانند 10 میلی‌لیتر، 25 میلی‌لیتر، 50 میلی‌لیتر و 100 میلی‌لیتر تولید می‌شوند. انتخاب حجم مناسب بورت دیجیتال به نوع آزمایش و میزان محلولی که نیاز است اندازه‌گیری شود بستگی دارد.
به عنوان مثال، اگر نیاز به اندازه‌گیری 10 میلی‌لیتر محلول دارید، بورت 10 میلی‌لیتری مناسب است. اما اگر نیاز به اندازه‌گیری 50 میلی‌لیتر محلول دارید، بورت دیجیتال 50 میلی‌لیتری مناسب است. علاوه بر حجم، باید به ظرفیت مخزن بورت‌های دیجیتال نیز توجه کرد. ظرفیت مخزن به میزان حداکثر محلولی که می‌توان در مخزن بورت ریخت اشاره دارد. ظرفیت مخزن بورت‌های دیجیتال معمولاً بیشتر از حجم آن است. به عنوان مثال، بورت‌های دیجیتال 50 میلی‌لیتری ممکن است دارای ظرفیت مخزن 100 میلی‌لیتر باشد.
بهترین برند بورت اتوماتیک و تعیین قیمت
برند و شرکت سازنده یکی از مهم‌ترین عوامل موثر بر قیمت بورت دیجیتال است. برندهای معتبر و شناخته‌شده، معمولاً از مواد اولیه با کیفیت‌تر و تکنولوژی‌های پیشرفته‌تر در تولید بورت‌های دیجیتال خود استفاده می‌کنند. این امر باعث می‌شود که بورت‌های دیجیتال این برندها، دقت و کارایی بالاتری داشته باشند و عمر طولانی‌تری نیز داشته باشند.
به همین دلیل، قیمت بورت‌های دیجیتال برندهای معتبر، معمولاً از بورت‌های دیجیتال برندهای ناشناخته و غیرمعتبر بیشتر است. برخی از برندهای معتبر بورت دیجیتال عبارتند از:
- METTLER TOLEDO
- Sartorius
- IKA
- BRAND
- Labconco
ظرفیت بورت، به مقدار مایعی که می‌تواند در آن نگهداری شود، اشاره دارد. بورت‌های دیجیتال با ظرفیت‌های مختلفی در بازار موجود هستند. به طور کلی، بورت‌های دیجیتال با ظرفیت بیشتر، قیمت بالاتری نیز دارند. به دلیل وجود تنوع زیاد در بورت‌های دیجیتال، توصیه می‌شود که قبل از خرید، نیازها و بودجه خود را به طور دقیق مشخص کنید و سپس با بررسی مدل‌های مختلف، بهترین گزینه را انتخاب کنید.
در پایان به بررسی تاثیرات گسترده و عمیق بورت دیجیتال در علم شیمی پرداختیم. این فناوری نوظهور، دریچه‌ای نو به سوی تحلیل دقیق‌تر، اندازه‌گیری‌های ظریف‌تر و اتوماسیون فرایندهای شیمیایی گشوده است. مزایای بورت‌های دیجیتال، اعم از افزایش دقت و صحت، کاهش خطاهای انسانی، صرفه‌جویی در زمان و مواد شیمیایی، قابلیت ردیابی و ثبت داده‌ها، امکان تجزیه و تحلیل و بهینه‌سازی فرایندها و ایجاد محیطی امن‌تر، آن را به ابزاری ضروری در آزمایشگاه‌های شیمی تبدیل کرده است.
