راهنمای خرید شیشه آلات آزمایشگاهی + پرکاربرد ترین آن ها
شیشه آلات آزمایشگاهی از جمله ابزارهای حیاتی در هر آزمایشگاه علمی هستند. از آزمایشگاه‌های مدارس گرفته تا مراکز تحقیقاتی پیشرفته، این ابزارها نقش مهمی در انجام آزمایش‌ها، اندازه‌گیری دقیق و نگهداری مواد شیمیایی ایفا می‌کنند. اما با وجود تنوع زیاد شیشه آلات آزمایشگاهی در بازار، انتخاب و خرید آنها میتواند کمی گیج‌کننده باشد. در این راهنما، قصد داریم شما را با انواع شیشه آلات آزمایشگاهی، نکات مهم در خرید آنها و منابع معتبر برای تهیه این تجهیزات آشنا کنیم.
چرا خرید شیشه آلات آزمایشگاهی مهم است؟
خرید شیشه آلات آزمایشگاهی مناسب، درست مثل انتخاب ابزار مناسب اهمیت زیادی در دنیای علم و آزمایش دارد بنابراین راهنمای خرید شیشه آلات آزمایشگاهی نیاز است. تصور کنید یک شیمیدان بخواهد واکنشی را با دقت بالا انجام دهد، یا یک محقق دارویی بخواهد ترکیبی جدید را بسازد.
در این موارد، استفاده از شیشه آلات بی‌کیفیت میتواند نتایج آزمایش را به کلی تغییر دهد و زحمات آنها را هدر دهد. شیشه آلات با کیفیت پایین ممکن است در برابر حرارت یا مواد شیمیایی مقاوم نباشند، به راحتی بشکنند، نتایج آزمایش را به درستی نشان ندهند و یا دقت لازم در اندازه‌گیری را نداشته باشند، بنابراین استفاده از شیشه آلات با کیفیت آزمایشگاهی می تواند تا حد امکان این مشکل را برطرف کند. این مشکلات می‌توانند منجر به خطاهای آزمایشی، آسیب دیدن مواد و حتی بروز حوادث خطرناک شوند.
از طرف دیگر، شیشه آلات آزمایشگاهی با کیفیت، با ویژگی‌هایی مانند مقاومت در برابر حرارت و مواد شیمیایی، شفافیت و دقت اندازه‌گیری، به دانشمندان و محققان کمک می‌کنند تا آزمایش‌های خود را با دقت و اطمینان بیشتری انجام دهند. این امر نه تنها باعث صرفه‌جویی در زمان و هزینه می‌شود، بلکه به پیشرفت علم و تحقیقات نیز کمک می‌کند. در واقع، میتوان گفت که خرید شیشه آلات آزمایشگاهی مناسب، یک سرمایه‌گذاری هوشمندانه برای هر آزمایشگاه است.
همه چیز در مورد راهنمای خرید شیشه آلات آزمایشگاهی
راهنمای خرید انواع شیشه آلات آزمایشگاهی
شیشه آلات آزمایشگاهی انواع مختلفی دارند که هر کدام برای کاربرد خاصی طراحی شده‌اند. در اینجا به برخی از رایجترین آنها برای راهنمای خرید انواع شیشه آلات آزمایشگاهی اشاره می‌کنیم:
1. شیشه آلات حجم سنجی: این نوع شیشه آلات برای اندازه‌گیری دقیق حجم مایعات استفاده میشوند.
2. پیپت: پیپت‌ها لوله‌های شیشه‌ای مدرجی هستند که برای برداشتن و انتقال حجم مشخصی از مایعات به کار می‌روند. پیپت‌ها در انواع مختلفی مانند پیپت حباب‌دار، پیپت مدرج و پیپت پاستور موجود هستند.
3. بورت: بورت‌ها لوله‌های شیشه‌ای مدرج و بلندی هستند که در انتهای آنها یک شیر برای کنترل جریان مایع وجود دارد. بورت‌ها برای اضافه کردن دقیق و کنترل‌شده مایعات در تیتراسیون استفاده میشوند.
4. بالن ژوژه: بالن ژوژه یا بالن حجمی، بالنی با گردن باریک و بلند است که برای تهیه محلول‌ها با غلظت مشخص استفاده می‌شود. بر روی گردن بالن ژوژه یک خط نشانه وجود دارد که نشان‌دهنده حجم دقیق بالن است.
5. شیشه آلات حرارتی: این نوع شیشه آلات برای حرارت دادن، جوشاندن و یا نگهداری مواد شیمیایی در دمای بالا ساخته شده‌اند.
6. بشر: بشر یک ظرف استوانه‌ای شکل با کف صاف است که برای مخلوط کردن، حرارت دادن و نگهداری مایعات استفاده می‌شود. بشرها در اندازه‌ها و حجم‌های مختلفی موجود هستند.
7. ارلن: ارلن شبیه بشر است، اما دارای دهانه باریک‌تری است که از تبخیر سریع مایعات جلوگیری می‌کند. ارلن‌ها برای حرارت دادن، جوشاندن و تیتراسیون مایعات مناسب هستند.
8. بالن ته گرد: بالن ته گرد برای حرارت دادن و جوشاندن مایعات در دمای بالا استفاده می‌شود. گرد بودن ته بالن باعث می‌شود حرارت به طور یکنواخت در مایع پخش شود.
شیشه آلات آزمایشگاهی نقش مهمی در انجام آزمایش‌های مختلف دارند و ست فیلتراسیون میلی پور یکی از پرکاربردترین آن‌هاست. ست فیلتراسیون میلی بور شامل قیف، ارلن و سایر قطعات شیشه‌ای است که برای جداسازی مواد جامد از مایع به کار می‌رود. جنس شیشه این قطعات معمولاً بوروسیلیکات 3.3 است که مقاومت بالایی در برابر حرارت و مواد شیمیایی دارد. این ویژگی‌ها باعث می‌شود ست فیلتراسیون میلی پور برای استفاده در آزمایشگاه‌های مختلف از جمله شیمی، زیست‌شناسی و داروسازی مناسب باشد.
نکات مهم در خرید شیشه آلات آزمایشگاهی چیست؟
اینکه چگونه خرید شیشه آلات آزمایشگاهی مناسبی داشته باشیم، نیاز به دقت و توجه به جزئیات دارد تا بتوانید ابزارهایی با کیفیت و مناسب با نیاز خود تهیه کنید. در اینجا به برخی از نکات مهم در “راهنمای خرید انواع شیشه آلات آزمایشگاهی” اشاره می‌کنیم:
جنس شیشه
بوروسیلیکات (پیرکس): این نوع شیشه به دلیل مقاومت بالا در برابر حرارت و شوک حرارتی (تغییرات ناگهانی دما) و همچنین مقاومت شیمیایی خوب در برابر اسیدها و بازها، رایجترین جنس شیشه در آزمایشگاهها است. اگر نیاز به حرارت دادن یا استفاده از مواد شیمیایی خورنده دارید، شیشه بوروسیلیکات بهترین گزینه است.
شیشه سودا لایم: این نوع شیشه ارزان‌تر از بوروسیلیکات است، اما مقاومت حرارتی و شیمیایی کمتری دارد. برای کاربردهایی که نیاز به حرارت دادن یا استفاده از مواد شیمیایی قوی ندارند، میتوانید از این نوع شیشه استفاده کنید.
ضخامت شیشه
ضخامت شیشه باید متناسب با کاربرد آن باشد. برای مثال، شیشه آلاتی که برای حرارت دادن یا نگهداری مواد شیمیایی خورنده استفاده میشوند، باید ضخامت بیشتری داشته باشند. ضخامت نامناسب میتواند منجر به شکستن شیشه در اثر حرارت یا ضربه شود.
دقت اندازه‌گیری
در مورد شیشه آلات حجم سنجی مانند پیپت، بورت و بالن ژوژه، دقت اندازه‌گیری بسیار مهم است. قبل از خرید، از دقت اندازه‌گیری شیشه آلات و کلاس آنها (A یا B) اطمینان حاصل کنید. شیشه آلات کلاس A دقت بیشتری دارند.
برند و استانداردها
خرید شیشه آلات آزمایشگاهی از برندهای معتبر، کیفیت و دوام آنها را تضمین می‌کند. برخی از برندهای معروف شامل پیرکس، شیماز و دورکس هستند. شیشه آلات باید مطابق با استانداردهای بین‌المللی مانند ISO و ASTM باشند.
شیشه آلات آزمایشگاهی شامل طیف وسیعی از ظروف شیشه ای است که برای انجام آزمایش ها و نگهداری مواد شیمیایی استفاده می شوند. یکی از این ابزارها، پیپت پاستور شیشه ای است که لوله شیشه ای یا پلاستیکی کوچک و باریکی است که برای انتقال حجم کمی از مایعات به کار می رود.
کاربرد های شیشه آلات آزمایشگاهی کدامند؟
به طور کلی، شیشه آلات آزمایشگاهی برای اندازه‌گیری، مخلوط کردن، حرارت دادن، سرد کردن، تقطیر، و نگهداری مواد شیمیایی مورد استفاده قرار می‌گیرند. برای مثال، از بشر برای مخلوط کردن و حرارت دادن محلول‌ها، از ارلن برای تیتراسیون و جوشاندن مایعات، و از پیپت و بورت برای اندازه‌گیری دقیق حجم مایعات استفاده می‌شود.
همچنین، لوله‌های آزمایش برای نگهداری و انجام واکنش‌های شیمیایی در مقیاس کوچک، و بالن‌های ته گرد برای حرارت دادن و رفلاکس محلول‌ها به کار می‌روند.
علاوه بر کاربردهای عمومی ذکر شده، شیشه آلات آزمایشگاهی در زمینه‌های تخصصی نیز کاربرد دارند. برای مثال، در آزمایشگاه‌های بیولوژی، از لام و لامل برای بررسی سلول‌ها و بافت‌ها زیر میکروسکوپ استفاده می‌شود. در آزمایشگاه‌های شیمی آلی، از کندانسور برای سرد کردن و مایع کردن بخارات، و از قیف جداکننده برای جداسازی مایعات امتزاج‌ناپذیر استفاده می‌شود.
در آزمایشگاه‌های آنالیز، از سل برای اندازه‌گیری جذب نور محلول‌ها، و از کروماتوگرافی برای جداسازی و شناسایی اجزای یک مخلوط استفاده می‌شود. در کل، تنوع و کاربرد انواع شیشه آلات آزمایشگاهی بسیار گسترده است و این ابزارها نقش کلیدی در تحقیقات علمی و پیشرفت فناوری دارند.
شیشه آلات آزمایشگاهی به دلیل مقاومت بالا در برابر حرارت و مواد شیمیایی، برای ساخت بسیاری از ظروف آزمایشگاهی مانند ارلن، بشر مورد استفاده قرار می‌گیرد. از طرفی، شیشه پودری آزمایشگاهی، نوعی ماده شیمیایی است که در آزمایشگاهها برای خشک کردن و نگهداری مواد جامد استفاده می‌شود.
این پودر با جذب رطوبت، از واکنش مواد با آب جلوگیری کرده و به حفظ کیفیت آنها کمک می‌کند. برای نگهداری شیشه پودری سفید و جلوگیری از جذب رطوبت هوا، میتوان از ظروف شیشه‌ای آزمایشگاهی با درب محکم استفاده کرد.
کدام نوع از شیشه آلات آزمایشگاهی کاربرد بیشتری در آزمایشگاه ها دارند؟
در آزمایشگاهها، انواع مختلفی از شیشه آلات با کاربردهای متفاوت مورد استفاده قرار می‌گیرند، اما برخی از آنها به دلیل کاربردهای گوناگون و ضروری خود، بیشتر از بقیه مورد استفاده قرار می‌گیرند. در اینجا به برخی از پرکاربردترین آن ها و همچنین کمک به خرید شیشه آلات آزمایشگاهی اشاره می‌کنیم:
1. بشر:
بشر یکی از پایه ای ترین و پرکاربردترین شیشه آلات آزمایشگاهی است که در اکثر آزمایش‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد. از بشر برای مخلوط کردن، حرارت دادن و نگهداری محلول‌ها استفاده می‌شود. بشرها در اندازه‌ها و حجم‌های مختلف موجود هستند و به راحتی قابل شستشو و استفاده مجدد هستند.
2. ارلن:
ارلن نیز مانند بشر کاربرد زیادی در آزمایشگاه دارد. دهانه باریک ارلن باعث کاهش تبخیر و پاشش مایعات در هنگام حرارت دادن یا جوشاندن آنها می‌شود. ارلن معمولا برای تیتراسیون، رفلاکس و جوشاندن محلول‌ها استفاده می‌شود.
3. پیپت:
پیپت‌ها برای اندازه‌گیری و انتقال دقیق حجم مایعات به کار می‌روند. پیپت‌ها در انواع مختلفی مانند پیپت حباب‌دار، پیپت مدرج و پیپت پاستور موجود هستند که هر کدام کاربرد خاص خود را دارند.
4. لوله آزمایش:
لوله آزمایش برای انجام واکنش‌های شیمیایی در مقیاس کوچک، نگهداری نمونه‌ها و آزمایش‌های کیفی مورد استفاده قرار می‌گیرد. لوله‌های آزمایش در اندازه‌ها و جنسهای مختلف موجود هستند.
5. بالن ژوژه:
بالن ژوژه برای تهیه محلول‌ها با غلظت مشخص استفاده می‌شود. دقت بالای بالن ژوژه در اندازه‌گیری حجم، آن را به ابزاری ضروری در آزمایش‌های شیمی تبدیل کرده است.
علاوه بر این شیشه آلات، ابزارهای دیگری مانند بورت، قیف، دسیکاتور و … نیز در آزمایشگاهها کاربرد دارند. اما به طور کلی، بشر، ارلن، پیپت و لوله آزمایش به دلیل کاربردهای گوناگون و سهولت استفاده، از جمله پرکاربردترین شیشه آلات آزمایشگاهی محسوب میشوند.
ست کجلدال نیز یکی از این مجموعه‌ها است که به‌طور خاص برای اندازه‌گیری نیتروژن در مواد مختلف، به‌ویژه مواد آلی مانند پروتئین‌ها، استفاده می‌شود. این ست شامل بالن کجلدال، مبرد، رابط، ارلن و قیف می‌شود که همگی از جنس شیشه مقاوم به حرارت ساخته شده‌اند. در واقع، ست کجلدال زیرمجموعه‌ای از شیشه آلات آزمایشگاهی است که برای هدف خاصی طراحی شده است.
نکات ایمنی شیشه آلات آزمایشگاهی چیست؟
شیشه آلات آزمایشگاهی ابزارهای ظریف و حساسی هستند که در صورت عدم استفاده صحیح، می‌توانند خطراتی را برای شما و اطرافیانتان ایجاد کنند. برای جلوگیری از بروز حوادث و آسیب دیدگی، رعایت نکات ایمنی زیر ضروری است:
بررسی قبل از استفاده: قبل از استفاده از هرگونه شیشه آلات، آن را به دقت بررسی کنید. از سالم بودن شیشه، عدم وجود ترک یا شکستگی و همچنین محکم بودن اتصالات اطمینان حاصل کنید. استفاده از شیشه آلات آسیب دیده میتواند منجر به شکستن آنها در حین آزمایش و ریختن مواد شیمیایی شود.
استفاده از تجهیزات ایمنی: هنگام کار با شیشه آلات آزمایشگاهی، همیشه از تجهیزات ایمنی مانند عینک، دستکش و روپوش آزمایشگاه استفاده کنید. این تجهیزات می‌توانند از شما در برابر پاشش مواد شیمیایی، بریدگی با شیشه‌های شکسته و سایر خطرات محافظت کنند.
حرارت دادن: هنگام حرارت دادن شیشه آلات، نکات زیر را رعایت کنید:
از شعله مستقیم برای حرارت دادن شیشه آلات استفاده نکنید. بهتر است از حمام آب گرم یا صفحه داغ استفاده کنید. شیشه را به طور یکنواخت حرارت دهید تا از ایجاد شکستگی در اثر شوک حرارتی جلوگیری شود. هنگام حرارت دادن مایعات در لوله آزمایش، دهانه لوله را به سمت خود یا دیگران نگیرید.
شستشو و نگهداری: پس از استفاده از شیشه آلات، آنها را به دقت شستشو دهید تا از باقی ماندن مواد شیمیایی و آلودگی جلوگیری شود. برای شستشو از مواد شوینده مناسب و آب گرم استفاده کنید.
جابجایی: هنگام جابجایی شیشه آلات، آنها را با احتیاط و با دو دست نگه دارید. از انداختن یا ضربه زدن به شیشه آلات خودداری کنید. شیشه آلات شکسته را با احتیاط جمع آوری و در ظرف مخصوص زباله‌های شیشه‌ای دور بریزید.
رعایت این نکات ایمنی ساده اما مهم میتواند به شما در جلوگیری از بروز حوادث و آسیب دیدگی در آزمایشگاه کمک کند. همیشه به یاد داشته باشید که ایمنی شما و اطرافیانتان در اولویت است.
روش های تعیین درجه کیفیت شیشه آلات آزمایشگاهی
برای اطمینان از اصل بودن و تعیین درجه کیفیت شیشه آلات آزمایشگاهی، روش‌های مختلفی وجود دارد که به نوع شیشه و کاربرد آن بستگی دارد. در اینجا به برخی از این روش‌ها اشاره می‌کنیم:
| نوع شیشه آلات | شاخصه کیفیت | روش تعیین کیفیت |
| شیشه آلات حجم سنجی | دقت اندازه‌گیری | آزمایش تعیین دقت با استفاده از آب مقطر با دمای مشخص و مقایسه حجم اندازه‌گیری شده با حجم واقعی |
| شیشه آلات حرارتی | تحمل شوک حرارتی | بررسی مقاومت شیشه در برابر تغییر ناگهانی دما (تا 100 درجه سانتی‌گراد) |
| شیشه آلات رودوژ دار | قفل شدن کامل و صحیح رودوژها | بررسی چفت شدن کامل و بدون نشت رودوژهای متناظر در یکدیگر |
در این راهنما، با اهمیت خرید شیشه آلات آزمایشگاهی باکیفیت و نکات مهم در انتخاب آنها آشنا شدیم. دیدیم که جنس شیشه، ضخامت، دقت اندازه‌گیری و برند از جمله فاکتورهای مهم در خرید این ابزارها هستند. همچنین با انواع شیشه آلات آزمایشگاهی و کاربردهای آنها آشنا شدیم و دانستیم که بشر، ارلن، پیپت و لوله آزمایش از جمله پرکاربردترین ابزارها در آزمایشگاه هستند. در نهایت، بر رعایت نکات ایمنی در استفاده از شیشه آلات آزمایشگاهی تاکید کردیم تا از بروز حوادث و آسیب دیدگی جلوگیری شود.
با توجه به نقش مهم شیشه آلات آزمایشگاهی در دقت و صحت آزمایش‌ها، لازم است در انتخاب و خرید آنها دقت کافی داشته باشیم و از محصولات باکیفیت و استاندارد استفاده کنیم. همچنین با رعایت نکات ایمنی می‌توانیم محیط آزمایشگاه را برای خود و همکارانمان ایمن نگه داریم.
